یادداشت عضو هیئت انتخاب آثار صحنه‌ای چهلمین دوره جشنواره تئاتر فجر
عزم جدی در کاستن خطا و اهتمام به عدالت‌گستری
ایران تئاتر- محسن سلیمانی فارسانی: آرام‌آرام به چهلمین گردهمایی بزرگ تئاتر بین‌المللی ایران نزدیک می‌شویم .یادمان باشد این رویداد خوش‌یمن فرهیختگی در بزرگداشت ایام فجر انقلاب اسلامی ایران رخ می‌دهد.
برگزاری جشنواره ملی و بین‌المللی تئاتر فجر امسال اما یک تحول جدی در دل خود داشت و آن هم مشارکت جمعی در انتخاب آثار بود؛ این برنامه‌ریزی نشان از عزم جدی در کاستن خطا و اهتمام به عدالت‌گستری بیشتر برای ادای احترام به هنرمندان شرکت‌کننده در جشنواره تئاتر فجر است و هیئت انتخاب آثار در یک شرایط به دور از احتمال سفارش و لابی‌گری، قضاوت منصفانه را سرلوحه انتخاب خود قرار داده.
یکی دیگر از تحولات این دوره بهره صحیح و کاربردی از فضای مجازی بود که علاوه بر پرهیز از ریخت‌وپاش‌هایی همچون ارسال مرسولات و تکثیر فیلم و بروبیاهای اضافه و... از مرحله ثبت نام تا بازبینی آثار باعث شد تا با کمترین هزینه، بیشترین بهره گرفته شود که در نوع خود جای تحسین از دبیر ، دبیرخانه ، سایت ایران تئاتر و تلویزیون تئاتر ایران برای ساماندهی دقیق این سامانه دارد.
اما در اینجا باید یک تشکر ویژه از متقاضیان شرکت در جشنواره فجر داشت؛ همان فرهیختگان سراسر کشور که در شرایط خاص و خطرناک کرونایی کارهای خود را تولید کردند و علاوه بر تحمل دشواری‌های ناشی از رعایت پروتکل‌های بهداشتی چنین استقبال شکوهمندی را به ثبت رساندند. خصوصاً هنرمندان شهرستانی که سرمایه‌های اصلی و ماندگار تئاتر ایران هستند. هنرمندانی که علاوه بر شرایط کرونایی، سختی تولید و دشواری های آن را به جان خریدند و باز هم یک حماسه ملی فرهیختگی را به ثبت رساندند. درود و سلام بر قلمشان، پویایی‌شان و هنرمندی‌شان.
هنرمندان شهرستان،با تمام کمبود ها پا پس نکشیدند و در این همایش بزرگ هنری سنگ تمام گذاشتند؛ شاید وقت آن رسیده باشد که یک تحول بنیادین در حمایت عادلانه از تئاتر و هنرمندان آنان در جای‌جای این کشور متمدن صورت پذیرد؛ و البته باید اذعان کرد که این تحول نیاز به یک عزم ملی و منطقه‌ای دارد تا به جای مهاجرت هنرمندان توانمند شهرستانی به پایتخت برای بهتر دیده شدن و فرار از تنگناهای معیشتی به یک مهاجرت معکوس برسیم.
بیشترین مشارکت‌ها در برگزاری جشنواره‌ها از سوی هنرمندان شهرستان است ولی آنچه بیشتر به ثمر می‌نشیند و به فضایی برای بهتر دیده شدن و منابع مالی می‌رسد تئاترهایی است که در پایتخت تولید می‌شود؛ که چرایی آن هم واضح است بازیگران چهره، مکان‌های اجرا، تماشاگران و خریداران بلیت و...
درمقابل هنرمندان استامی هم نباید از ظرفیت‌های قومی و فولکلوریک خود دوری کنند. در آثار دیده‌شده در همین جشنواره چهلم، می‌توان تأثیر تئاتر پایتخت را به شکل فزاینده‌ای در مناطقی از کشور که خود سرشار از داستان‌ها و قصه‌ها ادبیات بکر و جذاب هستند، به‌وضوح دید؛ البته مقصود از طرح این موضوع، آن نیست که از سطوح فنی و علمی برخوردار نشویم بلکه باید دانسته‌های حرفه‌ای را از هر کجای دنیا به کار ببریم تا برای مردم خود بهترین آثار هنری را که برگرفته از تمدن و جذابیت‌های فرهنگی هنری است آراسته کنیم و روی صحنه ببریم که مطمئناً ماندگارتر و پرمخاطب‌تر خواهد شد.
و نکته پایانی تلاش مضاعف اداره کل هنرهای نمایشی و دستگاه‌های آموزشی و دانشگاه‌ها در خصوص بومی کردن این هنر وارداتی است. به نظر حقیر نباید احساس شود ما به جای ترویج آثار ملی و قومی خود، کپی‌کار آثار بیگانه شده‌ایم . البته بی‌هیچ تعارفی در آموزش‌ها و قضاوت‌های آثار (داوری جشنواره‌ها) به سمت‌وسویی می‌رویم که الگو‌سازی‌مان مبتنی بر آثار خارجی شده است؛ که در این آثار گاهی دین‌زدایی، حیا‌زدایی و سبک زندگی عاری از معارف معنوی دیده می‌شود.
امید به آن روزی که با همت جوانان فرهیخته و نمونه به سطحی برسیم که نمایشنامه‌های ایرانی که برگرفته از پاکی‌ها و تمدن غنی ایرانی اسلامی است شاخص‌ترین آثار روی صحنه باشند.