دولت تصمیمی برای محدود کردن هنرمندان ندارد

به گزارش تئاتر چهارمحال و بختیاری به نقل از ایران تئاتر، شهرام کرمی مدیرکل هنرهای نمایشی با ذکر این نکته درباره دستورالعمل پروانه اجرای نمایش گفت: این دستورالعمل اجرایی با استناد به اسناد بالادستی چون مصوبه 461 شورای عالی انقلاب فرهنگی درباره ضوابط نظارت بر نمایش و مقررات اجرایی به صورت مشخص روند دریافت پروانه مجوز، زمان بندی و حتی مرجع رسیدگی به شکایت را مشخص کرده است.

شهرام کرمی در ادامه گفت: واکنش هایی به ماده دوم این دستورالعمل یعنی شرایط لازم تقاضای صدور مجوز  از  طرف جامعه هنری ایجاد شده که جا دارد از هنرمندان و منتقدانی که به نقد این دستورالعمل پرداختند سپاسگزار باشم.عمده نقدها بابت این نگرانی است که ذکر این نکته منجر به محدویت برای تقاضای کارگردانی کسانی باشد که برا ی اولین بار قصد  اجرا ی نمایش را دارند. این بند از شیوه‌نامه با تاکید بر دانش و تحصیلات و اهمیت صنف‌های رسمی تئاتر و رای و نظر خود هنرمندان یک شرایط جامع است که برای هیچ گروه از هنرمندان محدودیت ایجاد نمی‌کند. در سال‌های اخیر تئاتر ما رشد و توسعه زیادی داشته است و ایجاد یک ضابطه مشخص خواسته و نظر هنرمندان تئاتر بوده است تا هویت تخصصی فعالان این رشته مورد تاکید باشد. این بند با یک نگاه جامع بدون رای و نظر و دخالت نگاه دولتی در راستای این مهم تدوین شده است. باید توجه کنیم  تنطیم و ابلاغ این شیوه‌نامه برای ساماندهی فعالیت حوزه هنرهای نمایشی است که امیدوارم گام‌های مهم اجرایی فعالیت نمایشی با تقویت صنف‌های تخصصی و گروه‌های نمایشی و کمپانی‌های تئاتر مستقل از مراکز تئاتر دولتی برداشته شود. در تدوین این سند با بهره‌ از رای و نظر کارشناسان تئاتر هدف مهم ایجاد یک ساز و کار تدوین شده برای صدور مجوز اجرای عمومی است. با بررسی ابعاد مختلف شیوه نامه باید همه گونه‌های نمایشی را در نظر گرفت. اینکه یک هنرمند جوان متقاضی اجرا شود اما صاحب دانش و تحصیلات نباشد و یا در هیچ صنف و گروهی فعال نباشد یا اینکه هیچ ارتباطی با هنرمندان شناخته شده نداشته باشد یک امر بعید است. هویت تخصصی هنرمند متقاضی کارگردانی در این سند در نهایت می‌تواند مورد تائید هنرمندان شناخته شده تئاتر باشد. در واقع خود هنرمندان مرجع این فعالیت قرار گرفته‌اند. ضمن اینکه در قوانین مصوب مراجع آموزشی چون دانشگاه و کانون پرورش فکری و حوزه‌هنری اصلا‌ً نیازی به طی این مراحل ندارند. اگر این شرایط محدود می‌شد مثلا شرظ لازم تقاضا چند سال حضور در یک گروه نمایشی و یا دستیاری کارگردانی و یا فقط یکی از سه ویژگی ذکر شده بود در آن صورت می‌شد اعتراض داشت که این بند با عنوان شرایط لازم محدودیت ایجاد می‌کند. نکته اصلی و اساسی این است که این شیوه نامه هیچ محدودیتی برای هیچ گروهی از هنرمندان متقاضی تئاتر ایجاد نمی‌کند. در اجرای این شیوه نامه اگر این محدودیت ایجاد نشود وظیفه ما است که مشکلات آن را برطرف کنیم. 

مدیرکل هنرهای نمایشی افزود: شرایط لازم که در این دستورالعمل برای متقاضی  اجرا تعریف شده است چند مورد است که با نگاه تخصصی است و اتفاقا هنرمندان و تشکل ها و ... را صاحب رای و نظر می‌داند. دولت هم در این زمینه نظر نمی دهد. به زبان ساده‌تر دولت نمی گوید چه کسی شرایط لازم را دارد که مجوز بگیرد و تصمیمی بر  محدود کردن هنرمندان ندارد. نکته دیگر این شرایط برای افرادی است که می خواهند در فضای رسمی تئاتر اجرا کنند اما شامل افرادی که می خواهند در فضای آماتور، مدارس، دانشجویی و ... تئاتر کار کنند نمی شود و بنابراین مغایر حقوق شهروندی نیست. ممکن است شروطی که در دستورالعمل آمده چندان نتواند آن نگاه تخصصی را محقق کند که پیشنهادها و نظرات می تواند کمک کند. همچنین برای رعایت حقوق مترجمان بخشی از دستورالعمل به آن اختصاص یافته که بارها مورد اعتراض مترجمان بوده و ضرورت داشت برای حفظ حقوق این گروه از هنرمندان اقدام جدی شود. در شرایطی که با اجرای تعداد زیادی از آثار نمایشی ترجمه شده مواجه هستیم برای رعایت حقوق مترجمان و اهمیت‌بخشی به هنر ترجمه در راستای معرفی آثار شایسته ادبی جهان و ارزش این کار ضرورت داشت با ایجاد و پیش‌بینی یک شیوه اهمیت و اصالت و ارزش آثار ترجه و کار مترجمان مورد توجه قرار گیرد. در شیوه نامه ابلاغ شده باز هم این موضوع به تحصیلات و سابقه و تایید انجمن های ادبی و هنری (نه فقط یک انجمن بلکه انجمن های ادبی و هنری) منوط شده است. غیر از این چه راه دیگری را می‌توان پیشنهاد کرد؟ اگر شخصی ترجمه‌ای را کپی کرده باشد، و به عنوان مترجم ارائه کند چه مرجعی باید او را تایید کند. بنابراین ضرورت دارد که پیشنهادهای مشخص با در نظر گرفتن همه جوانب ارائه شود.

وی با تاکید برمطالبه دائمی هنرمندان گفت: بارها هنرمندان و منتقدان و فعالان تئاتر به صراحت رای و نظر داده‌اند که چرا اجازه داده می شود هر فردی بدون پشتوانه و یا طی یک روند مشخص و کسب تجربه وارد تئاتر می‌شود. ضروری و لازم است با تعیین ضوابط و مقررات واضح و مشخص فعالیت حوزه هنرهای نمایشی داری تعریف شود. این دستورالعمل الزاماتی برای شورای نظارت و ارشیابی تعیین کرده است که پاسخگویی در زمان مشخص و امکان پی‌گیری تقاضا در یک روند تعریف شده و سامانه صدور مجوز اجرا از آن جمله است که این به شفافیت و پاسخگویی ما به هنرمندان کمک می کند. همچنین حق اعتراض به رای شورای نظارت برای رد درخواست برای متقاضیان در نظر گرفته شده و به رسمیت شناخته شده و مرجعی با عنوان شورای عالی نظارت و روش و مرحله مراجعه به این شورا تعریف شده است.

شهرام کرمی در پایان افزود: همچنین افرادی هم که با معرفی سازمان تبلیغات اسلامی در شورای نظارت عضویت دارند عینا مصوبه قانونی شورای عالی انقلاب فرهنگی بوده و الزام قانونی است. در این شیوه‌نامه  این مورد در دستورالعمل تغییری نداشته و اینکه افرادی این مورد را به دستورالعمل مرتبط می کنند باید به قوانین بالادستی و مصوب توجه داشته باشند.